|
|
d)Tüme varım;tüme yöntemi tümden gelime bir alternatif olarak ortaya çıkmıştır .bu bu yöntemi bulan bilimsel yöntemin de babası olarak bilinmektedir bakos deneyciliğin de öncüsüdür ve ortadoğu çağda hakim olan akılcılık modelini yıkıp onun yerine tümü varımı yerleştirilmeye çalışmıştır.deneycilik bilginin kaynağı olarak duyuları deney ve gözlemle kabul eder doğru bilgiye bilimsel yolla ulaşılır ve bilimde olgusaldır deneycilige göre zihnimizde olan her şey duyularla elde edelir ve bunun ötesinde bir bilgi yoktur.
Tüme varım deney ve gözlemlerle elde edilen olgusal bilgilerden genellemeler.ilkeler ve yasalar ortaya çıkma yöntemidir .bu yöntemde parçadan bütüne doğru gidilir .burada tümden gelimin tersi bir yol izlenerek önce ayrı ayrı olaylar gözlenerek olgular ve önermeler elde edilir.bunların özellikleri ve doğrulukları izlenerek tek tek gözlemlerden genel ilkelere varılır.örneğin;
A)bir gök cismidir ve küre biçimdedir
B) bir gök cismidir ve küre biçimdedir
C )bir gök cismidir ve küre biçimdedir
N)bir gök cismidir ve küre biçimdedir;
Karar;o halde büdün ğök cisimleri küre biçimdedir
Tüme varım yöntemi de hatalı sonuçlara varıla bilir .yukarıdaki örnekte bütün gök cisimlerni gözleme olanağı yoktur.ancak yeterli sayıda kabul edilen gözlemlerden sonra bir ğenellemeye varılır bizim gözleyemediğimiz ve küre biçimde olmayan gök cisimleride olabilir.buna rağmen deney ve gözleme esas aldığı için tüme varımın gerek bilimin gerekse araştırma sürecinin gelişmesinde büyük katkısı olmuştur. Bilimsel yöntemde de verilerin toplanması olguların gözlemesi aşamasında tüme varım yöntemi kullanılır.